‌سید محسن طباطبایی مزدآبادی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: در کنار گسترش شهرنشینی و تلاش برای توسعه شهرها، باید مردم شهرها نیز در این امر مشارکت داشته باشند و فراخواندن مردم به مشارکت در امور شهر و محله سکونت، خود از جمله تئوری‌های مدیریت مشارکتی است، زیرا با مشارکت همه‌جانبه شهروندان و حل مشکلات شهری می‌توان در راستای یک جامعه توسعه‌مند حرکت کرد.

وی با بیان اینکه حمل و نقل در حقیقت پایه و اساس هر گونه برنامه‌ریزی شهری است، افزود: نوعی پارادوکس جغرافیایی در شهرها در این زمینه وجود دارد، از طرفی شهرها تقاضای اضافی برای ورود خودرو ایجاد می‌کنند که منجر به ترافیک و ازدحام شده و از طرف دیگر بلافاصله برای علاج این مشکل به سراغ سایر شیوه‌های جا به جایی می‌روند.

دبیر کل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه حمل و نقل شهری می‌تواند منبع جذب سرمایه باشد، گفت: در بسیاری از کشورها تاکنون حمل و نقل هر ساله سهم بزرگی از بودجه عمومی شهر داشته و نگاه به آن هزینه محور بوده تا زیرساخت‌های آن در شهر ایجاد شود.

طباطبایی افزود: این در حالی است که در شهرهای موفق جهان، حمل و نقل به عنوان یک بخش فرصت ساز و مجرایی برای جذب سرمایه درآمدزا و پیشران توسعه شهر بوده و باری بر دوش بودجه ندارد.

وی با اشاره به اینکه اکنون تأمین مالی پروژه‌های شهری به ویژه در بخش حمل و نقل یکی از مصائب مدیریت شهری کلانشهرهای کشور است، تصریح کرد: تأمین مالی نوآورانه، شامل سازوکارهایی است که در آنها تفکر خلاق وجود دارد به طوری که اعتبارات به روشی فراتر از شیوه‌های سنتی تأمین مالی توزیع شود.

دبیر کل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران گفت: در روش‌های تأمین مالی نوآورانه شیوه‌هایی که پیش از این در حمل و نقل پایدار به کار گرفته نشده باشد، اجرایی می‌شود، این شیوه‌ها مقیاس پذیر بوده به این معنا که در شهرهای دیگر نیز قابل اجرا است، کارایی لازم برای مدیریت بودجه محدود را دارد و از ساز و کارهای جدید و پیشرفته استفاده می‌کند.

طباطبایی افزود: هر گاه حجم ترافیک به سطحی برسد که جریان آمد و شد اتومبیل‌ها و ترافیک به طور قابل توجهی به جامعه آسیب وارد کند، گفته می‌شود که جاده‌ها متراکم است. در این شرایط، هزینه اضافی تحمیل شده به جامعه به دلیل انجام مسافرت‌های اضافی، تنها هزینه استفاده از وسیله نقلیه اضافی نبوده، بلکه مجموع تأخیرهای است که بر استفاده‌کنندگان از جاده تحمیل می‌شود.

وی تصریح کرد: در چنین موقعیتی هزینه استفاده از حمل و نقل برای عده‌ای کاهش یافته و در پی آن استفاده بی رویه از حمل و نقل و اتلاف وقت زیاد می‌شود. برنامه ریزان سفر، برای جلوگیری از ترافیک، سفرهای بیشتری را ترتیب می‌دهند.

دبیر کل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران افزود: همزمان به دلیل ارزان بودن هزینه‌های سفر درون شهری برای بخشی از طبقات جامعه انگیزه سفر با حمل و نقل عمومی بیشتری خواهد شد که منجر به افزایش بهای تمام شده سفر خواهد شد، بنابراین بین برنامه ریزان و متقاضیان سفر نا همخوانی وجود داشته که منجر می‌شود اقتصاد حمل و نقل در این فرایند هیچ گونه صرفه‌ای نداشته باشد.

طباطبایی گفت: عوارض حمل و نقل و هزینه ساخت زیرساخت‌های پیچیده حمل و نقل شهری نباید توسط کسانی که به ندرت از این سیستم استفاده می‌کنند پرداخت شود، در واقع بودجه عمومی شهر نباید صرف هزینه ساخت زیرساخت‌های حمل و نقل شود و کاربرانی که بیشترین استفاده و بهره را از این سیستم می‌برند باید این هزینه را پرداخت کنند.

وی تصریح کرد: در این بین علاوه بر کسانی که برای تردد از سیستم حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند، افرادی که به واسطه ایجاد یک زیرساخت حمل و نقل، از مزایایی مانند افزایش ارزش زمین و ملک و مستغلات خود بهره مند شده‌اند نیز باید در پرداخت هزینه‌های این سیستم نقش داشته باشند.

دبیر کل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران تاکید کرد: عوارض بر ارزش زمین و املاک روش تأمین مالی است که به شهرداری اجازه می‌دهد تا بخشی از سودهای بادآورده که نصیب دارندگان املاک می‌شود را باز دریافت کنند.

طباطبایی افزود: در بیشتر کشورهای صنعتی و در حال توسعه، استفاده کنندگان از جاده‌های شهری مستقیماً هزینه آن را پرداخت نمی‌کنند، استفاده کنندگان خصوصی با توجه به میزان استفاده از جاده و قالب مالیاتی به ویژه در بخش سوخت، هزینه استفاده از جاده را به تأمین‌کنندگان عمومی پرداخت می‌کنند.

وی تصریح کرد: اجرای این روش‌ها در بسیاری از شهرهای جهان موفقیت‌آمیز بوده است، شهرهای بزرگ‌تر مانند هنگ‌کنگ، سنگاپور و لس‌آنجلس، این سازوکار تأمین مالی را با موفقیت اجرا کرده‌اند.

دبیر کل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه بهترین زمان معیار سنجی و نقد کردن سیاست‌های حمل و نقل شهری، شرایط اضطرار و بحرانی است، گفت: اکنون که اغلب شهرهای کشور با پاندمی دست و پنجه نرم می‌کند انتخاب تصمیمات درست و به موقع مدیریت حمل و نقل و ترافیک می‌تواند بار هزینه اضافی را از دوش شهروندان و شهرداری بردارد.

طباطبایی تصریح کرد: تاکنون نیز این مدیریت به صورت روتین توسط شهروندان به اجرا در آمده است.

منبع: خبرگزاری ایمنا