در این آشفته بازاری که برخی ناجوانمردانه از ویروس کرونا سوء‌استفاده کرده و ماسک، دستکش یکبار مصرف و ضدعفونی ‌کننده‌ها را احتکار می‌کنند تا گران بفروشند! هستند آدم‌هایی که در همین شرایط با رفتار خود انسانیت و رفتار اجتماعی را چند پله ارتقا می‌دهند.مثل آن مرد فروشنده اهل اردبیل که ماسک‌ می‌آورد و مجانی به مردم می‌داد یا مردم کردستان که از دو روز قبل ماسک مجانی بین همشهری‌های خود توزیع و به یکدیگر توصیه‌های بهداشتی را یادآوری کرده و راه‌های پیشگیری از کرونا را آموزش می‌دهند.این اتفاقات خوب را به فال نیک می‌گیریم و خوشبین هستیم که با گذر از شیوع ویروس کرونا، مردم از نظر رفتار فردی و اجتماعی رشد کرده و به مرتبه بالاتری از شهروندی می‌رسند.
رشد آگاهی فردی و اجتماعی
دکتر سید محسن طباطبایی مزدآباد، پژوهشگر و استاد دانشگاه که روی رفتار‌شناسی مردم و اجتماع نیز تحقیق می‌کند بر این باور است اتفاقاتی مانند شیوع ویروس کرونا که مردم زیادی را درگیر کرده با همه مشکلاتی که برای سلامت افراد، اجتماع و اقتصاد به وجود آورده اما یک حُسن دارد ؛ شعور اجتماعی مردم را ارتقا می‌دهد. مردم وقتی نگران سلامتی خود باشند ناخودآگاه شروع به جمع‌آوری اطلاعاتی می‌‌کنند که به آنها کمک کند تا کمتر دچار بیماری شوند، الان همه شبکه‌های اجتماعی پر شده از ویدئوها و مطالبی که به مردم آگاهی می‌دهد که چگونه از خود در برابر ویروس کرونا مراقبت کنند.وقتی مردم در مواجهه حجم زیادی از اطلاعات که روز‌به‌روز دقیق‌تر و علمی‌تر می‌شود قرار می‌گیرند، ناخودآگاه بهترین آنها را انتخاب کرده و عملی می‌کنند.الان که چند روز از شیوع ویروس گذشته، شبکه‌های اجتماعی پالایش شده و مردم به اطلاعات دقیق‌تری دست پیدا کرده‌اند و جالب اینجاست که سواد رسانه‌ای در این زمینه آنقدر بالا رفته که خود مردم به‌هم توصیه می‌کنند به ویدئوها و مطالب دروغ و نادرست توجه نکنند و آنها را نشر ندهند.اتفاقی که در شبکه‌های اجتماعی رخ داده و ما به آن سواد رسانه‌ای می‌گوییم در سطح جامعه و در دنیای واقعی هم قابل رصد است.ما ایرانی‌ها معمولا مردم ماخوذ‌به‌حیایی هستیم و در توصیه به دیگران یا انتقاد از رفتار اشتباه آنها دست به عصا رفتار می‌کنیم اما الان که مسأله سلامت در میان است کم کم داریم یاد می‌گیریم که به یکدیگر توصیه کرده و رفتارهای اشتباه را گوشزد کنیم.مثلا اگر ببینیم یک نفر بدون این‌که جلوی دهانش را بگیرد سرفه یا عطسه می‌کند به او یادآوری می‌کنیم که رفتارش اشتباه است.اگر کسی لوازم بهداشتی را گران بفروشد یا فقط به دوست و آشنایش بدهد، از او انتقاد کرده و آنقدر شعور اجتماعی‌مان بالا رفته که بدون پرخاشگری و سر و صدا با او وارد بحث می‌شویم که یا اقناع شده و قبول می‌کند یا نمی‌کند.اگر نپذیرفت به مراجع قانونی تماس گرفته و اطلاع می‌دهیم.همه اینها باعث می‌شود که ما بعد از عبور از مرحله شیوع ویروس و رسیدن به مرحله ثبات همین رفتار‌ها را ادامه دهیم.
پیشگیری بهتر از درمان
دکتر طباطبایی به وظیفه دولت هم اشاره می‌کند و می‌گوید، ارتقای آگاهی شهروندی و شعور اجتماعی وظیفه دولت است.دولت باید قبل از ورود به بحران‌های اجتماعی و اتفاقاتی مانند شیوع ویروس کرونا به مردم آموزش‌های لازم در زمینه مطالبات اجتماعی، سواد رسانه‌ای،رشد فردی و... را ارائه دهد.این کار به عهده شهرداری‌ها،وزارت بهداشت، آموزش و پرورش، آموزش عالی و دیگر موسساتی است که این وظیفه برای آنها تعریف شده و ردیف بودجه هم برایشان در نظر گرفته شده است.اما راستش را بخواهید هیچ‌کدام از این مراجع در این زمینه کار خود را به درستی انجام نمی‌دهند.چنین می‌شود که مردم به ناگهان با ویروسی فراگیر و خطرناک به نام کرونا روبه رو می‌شوند و چون فرصت پیشگیری ندارند، مبتلا می‌شوند یا دچار وحشت و اضطراب می‌شوند.در صورتی‌که اگر اطلاعات درست و به موقع به مردم داده می‌شد، آنها به یکباره این حجم از صدمه روانی و عاطفی را تجربه نمی‌کردند.

منبع: روزنامه جام جم